حق تقدم سهام در بورس چیست؟

حق تقدم سهام در بورس چیست؟

در بورس مفاهیم و اصطلاحات مختلفی وجود دارد که آشنایی با هر یک از آن‌ها می‌تواند به سرمایه‌گذاران برای برداشتن یک گام رو به جلو و موفقیت بیشتر در این بازار کمک کند. حق تقدم سهام در بورس از جمله این مفاهیم است. در این مطلب به سراغ این موضوع رفته‌ایم و ضمن صحبت درباره افزایش سرمایه و انواع آن به شما می‌گوییم که حق تقدم در بورس چیست؟ با ما همراه شوید.

منظور از حق تقدم در بورس چیست؟

زمانی که شرکت‌های بورسی تصمیم به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می‌گیرند، حق شرکت در این افزایش سرمایه را ابتدا به سرمایه‌گذاران و سهامداران فعلی خود می‌دهند، این اولویت در خرید سهام برای سهامداران فعلی را حق تقدم سهام می‌گویند.

به نسبتی که یک شرکت تصمیم به افزایش سرمایه می‌گیرد، به همان میزان سهام شرکت نیز افزایش پیدا می‌کند. اگر در این شرایط حق تقدمی برای سهامداران فعلی شرکت قائل نشود، میزان مالکیت آن‌ها نسبت به قبل از افزایش سرمایه کاهش پیدا می‌کند. به همین علت و برای حفظ درصد مالکیت سهامداران فعلی، حق تقدم خرید سهام به آن‌ها داده می‌شود.

در این حالت اگر سهامداران تصمیم بگیرند در افزایش سرمایه شرکت کنند، باید مبلغ لازم برای خرید سهام جدید را به حساب شرکت واریز کنند، اما اگر تصیمی برای شرکت در افزایش سرمایه نداشته باشند می‌توانند حق تقدم خود را پیش از تبدیل شدن به سهام عادی در بازه زمانی مشخصی در بازار به خریداران جدید یا سهامداران فعلی شرکت که فصد افزایش حق تقدم خود را دارند، به فروش برساند.

افزایش سرمایه چیست؟

افزایش سرمایه، مفهومی کلیدی در حق تقدم سهام به شمار می‌رود. اما افزایش سرمایه چیست؟ شرکت‌ها گاهی اوقات به دلایل مختلف مانند توسعه فعالیت‌های خود  به منابع مالی جدید نیاز پیدا می‌کنند.

یکی از روش‌های تامین مالی که از آن استفاده می‌کنند، افزایش سرمایه است. افزایش سرمایه از راه‌های مختلفی انجام می‌شود که عبارتند از  افزایش سرمایه از محل سود انباشته، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و استفاده از روش صرف سهام

در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران است که اولویت خرید سهام تازه منتشر شده با سهامداران فعلی شرکت است و اوراقی با عنوان «حق تقدم سهام» در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد. حال سهامداران شرکت می‌توانند تصمصیم بگیرند که مبلغ اسمی سهام را پرداخت و در فرآیند افزایش سرمایه شرکت کنند یا اینکه حق تقدم خود را به فروش برسانند.

نحوه استفاده از حق تقدم در بورس

یکی از مهم‌ترین سوالات در این فرآیند، نحوه استفاده از حق تقدم در بورس و تبدیل آن به سهام عادی است. اولین کاری که برای تبدیل حق تقدم سهام به سها عادی باید انجام شود، پرداخت مبلغ اسمی سهام در بازه زمانی ۶۰ روزه به شرکت و پر کردن فرم شرکت در افزایش سرمایه توسط سهامداران فعلی است.

با پرداخت مبلغ اسمی سهم توسط سهامداران و ثبت افزایش سرمایه شرکت در سازمان بورس، حق تقدم سهام به صورت خودکار به پرتقوی بورسی سهامداران اضافه می‌شود. این فرآیند معمولا ۴ تا ۶ ماه زمان خواهد برد.

حق تقدم استفاده نشده چیست؟

اگر سهامداران فعلی شرکت در بازه زمانی مشخص شده یعنی به مدت ۶۰ روز، برای دریافت حق تقدم سهام یا فروش حق تقدم در بورس اقدام نکنند، به این حق تقدم‌ها حق تقدم استفاده نشده می‌گویند. در این حالت شرکت این حق تقدم‌ها را به فروش می‌رساند و وجه حاصل از فروش آن‌ها را به حساب سهامداران واریز خواهد کرد.

سهامدارانی که قصد دارند حق تقدم‌های استفاده نشده را خزیداری کنند، باید مبلغ اسمی هر سهم را نیز علاوه بر مبلغ خرید حق تقد‌ها در سامانه معاملاتی خود واریز کنند.

سخن آخر

در این مطلب درباره افزایش سرمایه و روش‌های مختلف آن با شما صحبت کردیم و گفتیم حق تقدم در بورس چیست. در زمان افزایش سرمایه شرکت‌ها از محل آورده نقدی، اولویت خرید سهامی که تازه منتشر می‌شود با سهامداران فعلی شرکت است. به اوراقی که در این زمان توسط شرکت منتشر می‌شود، اوراق حق تقدم سهام می‌گویند. حق تقدم پس از واریز مبلغ اسمی سهام به حساب شرکت و ثبت افزایش سرمایه شرکت در سازمان بورس در یک پروسه ۴ تا ۶ ماهه به سهام عادی تبدیل می‌شود و به پرتفوی بورسی سهامداران اضافه خواهد شد. سهامدارانی که نمی‌خواهند در فرآیند افزایش سرمایه شرکت کنند، می‌توانند در یک بازه زمانی ۶۰ روزه سهام خود را به فروش برسانند.