درگذشت دکتر بهرام عکاشه 12 خرداد 1404 + علت فوت
درگذشت دکتر بهرام عکاشه 12 خرداد 1404 به همراه علت فوت ایشان را در ادامه این بخش از کاشمر سلام می خوانید، با ما همراه باشید.
درگذشت دکتر بهرام عکاشه
با کمال تأسف و اندوه، خبر درگذشت دکتر بهرام عکاشه، اولین استاد زلزله‌شناسی ایران، جامعه علمی کشور را در بهت و اندوهی عمیق فرو برد.
او که عمر خود را وقف شناخت بهتر زمین و رفتارهای لرزه‌ای آن کرده بود، نه تنها به‌عنوان یک استاد برجسته و پژوهشگر پرکار، بلکه به‌عنوان پدر زلزله‌شناسی ایران شناخته می شد.
دکتر بهرام عکاشه متولد ۱۳۱۹ در شیراز بود.
او پس از طی تحصیلات مقدماتی، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته زمین‌شناسی آغاز کرد و سپس برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفت.
مدرک دکتری خود را در رشته ژئوفیزیک و زلزله‌شناسی از یکی از معتبرترین دانشگاه‌های اروپا دریافت کرد و پس از بازگشت به ایران، فعالیت علمی خود را به‌صورت جدی در دانشگاه تهران آغاز نمود.
او اولین کسی بود که به‌طور تخصصی و آکادمیک به آموزش و پژوهش در زمینه زلزله‌شناسی پرداخت و با تأسیس گروه ژئوفیزیک در دانشگاه تهران، مسیر تازه‌ای را برای علم زمین‌لرزه در کشور گشود.
در زمانی که واژه‌هایی مانند گسل، لرزه‌خیزی و پهنه‌بندی لرزه‌ای هنوز برای عموم مردم و حتی بسیاری از متخصصان ناشناخته بودند، دکتر عکاشه با دلسوزی و پشتکار بسیار به ترویج این دانش پرداخت.
فعالیت های دکتر بهرام عکاشه
دکتر عکاشه نقش کلیدی در شناخت گسل‌های فعال کشور، به‌ویژه در مناطق پرخطر مانند تهران، تبریز، کرمان و مشهد داشت.
او از جمله نخستین کسانی بود که نسبت به خطر زلزله در تهران هشدارهای جدی داد و مطالعات او در زمینه گسل شمال تهران، گسل ری، و سایر ساختارهای زمین‌شناسی این منطقه، پایه‌گذار مطالعات بعدی در این زمینه شد.
او بارها در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های خود از ضرورت مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و آموزش عمومی برای مقابله با زلزله صحبت کرد.
وی اعتقاد راسخی به ترکیب علم با آگاهی اجتماعی داشت و بر این باور بود که زلزله، اگرچه بلای طبیعی است، اما بسیاری از خسارات ناشی از آن قابل پیشگیری‌اند؛ مشروط بر آنکه دانش فنی با مدیریت درست و آموزش همگانی همراه شود.
دکتر عکاشه سال‌ها به‌عنوان عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه تهران فعالیت کرد و نسل‌های زیادی از متخصصان ژئوفیزیک، زلزله‌شناسی و مهندسی زمین را تربیت نمود.
او همچنین در تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی لرزه‌ای و تدوین استانداردهای مربوط به ساخت‌وساز در مناطق زلزله‌خیز مشارکت داشت.
مطالعات او، نقشی اساسی در برنامه‌ریزی‌های شهری و عمرانی کشور ایفا کرد. خدمات علمی او محدود به آموزش دانشگاهی نبود.
در مواقع بحران، مانند وقوع زلزله‌های بم، رودبار، ورزقان و سرپل ذهاب، همواره به‌عنوان یک مرجع علمی و فنی، در رسانه‌ها حضور داشت و اطلاعات دقیق، علمی و کاربردی در اختیار مردم و مسئولان قرار می‌داد.
او علاوه‌بر فعالیت‌های دانشگاهی، عضو فعال شورای عالی برنامه‌ریزی کشور، کمیته‌های تخصصی زلزله در سازمان مدیریت بحران و مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بود.
آثار دکتر بهرام عکاشه
دیدگاه‌های فنی و علمی او، همواره موجب بهبود تصمیم‌گیری ها در عرصه های مختلف مدیریت بحران و آمادگی در برابر زلزله بود.
دکتر بهرام عکاشه، نه‌تنها یک استاد بزرگ، بلکه شخصیتی متواضع، مردمی و صمیمی بود.
دانشجویان و همکارانش همواره از اخلاق حرفه‌ای، پشتکار علمی و منش انسانی او یاد می کنند.
او در کنار سخت‌گیری‌های علمی‌اش، همواره مشوقی بزرگ برای جوانان و پژوهشگران جوان بود.
او همچنین با نگارش مقالات متعدد علمی و انتشار کتاب‌های تخصصی، نقش مهمی در توسعه دانش ژئوفیزیک در ایران ایفا کرد.
آثار علمی او هم‌اکنون نیز در دانشگاه‌ها تدریس می‌شوند و مرجع مطالعات دانشجویان و پژوهشگران این حوزه هستند.
درگذشت دکتر بهرام عکاشه، ضایعه‌ای بزرگ برای جامعه علمی ایران و به‌ویژه جامعه ژئوفیزیک و زلزله‌شناسی است.
او نمونه‌ای از دانشمندانی بود که علم را برای خدمت به مردم به‌کار گرفتند، نه صرفا برای القاب و عناوین. زندگی او، نمونه‌ای روشن از پیوند میان دانش، تعهد اجتماعی و اخلاق حرفه‌ای بود.
بی‌تردید جای خالی او در عرصه آموزش، پژوهش و مشاوره‌های علمی به‌شدت احساس خواهد شد.
اما میراث علمی، فکری و انسانی او همچنان الهام‌بخش خواهد بود.
یادش در دل شاگردان، همکاران، و همه آنانی که به دانش و آینده این سرزمین امید دارند، زنده خواهد ماند.
گردآوری: کاشمر سلام
